بررسی تأثیر عوامل محیطی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن گیاه دارویی کرچک (ricinus communis l.)

مقدمه: کرچک (ricinus communis l.) یکی از مهم ترین گیاهان دارویی مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی بیشتر کشورهای توسعه یافته است. کاربردهای فراوان آن در صنایع مختلف و اخیراً در صنایع غذایی باعث شده است تا پژوهش های زیادی روی آن انجام گیرد. هدف: بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن دانه های کرچک به دست آمده از مناطق مختلف ایران می باشد، تا بهترین منطقه از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن کرچک مشخص شود. روش بررسی: پس از این که دانه ها در مناطق مختلف کاملاً رسیدند، برداشت شده و به منظور انجام آزمایش ها خصوصیات فیزیکوشیمیایی به آزمایشگاه منتقل شدند. آزمایش ها شامل روغن گیری با دستگاه سوکسله، اندازه گیری میزان کلروفیل با دستگاه اسپکتروفتومتر، اندازه گیری ضریب شکست روغن به وسیله دستگاه رفراکتومتر، رطوبت روغن، عدد صابونی، عدد اسیدی، عدد پراکسید و عدد یدی به وسیله استانداردهای aocs بود. نتایج: بررسی ها نشان داد که عوامل محیطی اثرات معنی داری بر میزان روغن، رطوبت روغن، عدد اسیدی، عدد پراکسید، عدد یدی، میزان کلروفیل و عدد صابونی روغن دانه های گیاه دارویی کرچک دارد. در نمونه های آنالیز شده محتوای روغن (5/51 - 3/35 درصد)، رطوبت (14/1 - 3/0 درصد)، ضریب شکست (426/1 - 404/1)، میزان کلروفیل (mg pheophytin/kg oil 40/0 - 16/0)، عدد اسیدی (mg naoh/g oil 60/0 - 29/0)، عدد پروکسید (meq o2/kg oil 50/0 - 00/0)، عدد صابونی (mg koh/g oil 53/178 - 5/164) و عدد یدی (g i2/100 g oil 62/85 - 75/75) بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از خصوصیات روغن گیاه دارویی کرچک مناطق مختلف، می توان عنوان کرد که روغن حاصل از مناطق ارومیه، نظرلو و مرند دارای بیشترین کیفیت می باشند.